10 marca 2023

Gdańsk - Perła Bałtyku

Historia i dziedzictwo hanzeatyckie

Gdańsk, położony u ujścia Wisły do Morza Bałtyckiego, to miasto o fascynującej historii sięgającej ponad tysiąc lat wstecz. Przez wieki pełnił rolę jednego z najważniejszych portów handlowych w Europie i był członkiem potężnej Hanzy - średniowiecznego związku miast handlowych.

Dzięki strategicznemu położeniu i statusowi wolnego miasta, Gdańsk przez wieki rozwijał się jako wielokulturowy ośrodek handlu i rzemiosła, przyciągając kupców z całej Europy. Ta międzynarodowa atmosfera pozostawiła trwały ślad w architekturze, kulturze i charakterze miasta.

W XX wieku Gdańsk zapisał się w historii jako miejsce wybuchu II wojny światowej (1 września 1939 roku na Westerplatte) oraz jako kolebka ruchu "Solidarność", który odegrał kluczową rolę w obaleniu komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej.

Główne Miasto - serce Gdańska

Główne Miasto to historyczne centrum Gdańska, które zachwyca odwiedzających swoim charakterystycznym, hanzeatyckim stylem. Odbudowane po zniszczeniach wojennych, stanowi dziś prawdziwą perełkę architektoniczną.

Sercem tej dzielnicy jest Długi Targ - reprezentacyjny plac z fontanną Neptuna, symbolem miasta. Wzdłuż placu i biegnącej z niego Drogi Królewskiej wznoszą się bogato zdobione kamienice mieszczańskie z kolorowymi fasadami i charakterystycznymi przedprożami.

Najsłynniejsze budynki Głównego Miasta to Dwór Artusa - dawne miejsce spotkań kupców, Złota Kamienica z bogatą fasadą oraz Ratusz Głównego Miasta zwieńczony smukłą wieżą z pozłacaną figurą króla Zygmunta Augusta.

Długi Targ z kolorowymi kamienicami i fontanną Neptuna

Nabrzeże i żurawie - portowa dusza miasta

Gdańsk nierozerwalnie związany jest z morzem i rzeką. Wzdłuż Motławy, która przepływa przez miasto, ciągnie się malownicze Długie Pobrzeże - promenada, przy której cumują statki turystyczne i łodzie.

Symbolem portowej historii miasta jest Żuraw - średniowieczny dźwig portowy, który przez wieki służył do przeładunku towarów i stawiania masztów na statkach. Dziś ten charakterystyczny budynek mieści oddział Muzeum Morskiego.

Spacerując wzdłuż nabrzeża, można podziwiać nie tylko zabytkową architekturę, ale także nowoczesne budynki, takie jak gmach Filharmonii Bałtyckiej na wyspie Ołowianka, do której prowadzi kładka obracana podczas przepływu większych jednostek.

Bazylika Mariacka - gigant z cegły

Bazylika Mariacka to jeden z największych ceglanych kościołów na świecie, mogący pomieścić 25 tysięcy wiernych. Ta monumentalna świątynia dominuje nad panoramą miasta, a jej masywna bryła widoczna jest z wielu punktów Gdańska.

Budowa bazyliki trwała ponad 150 lat (1343-1502). Wnętrze kościoła zachwyca sklepieniem gwiaździstym, licznymi kaplicami oraz wspaniałymi dziełami sztuki, wśród których wyróżnia się słynny XV-wieczny zegar astronomiczny i ołtarz główny.

Warto wspiąć się na wieżę kościoła (ponad 400 schodów), z której rozciąga się wspaniały widok na całe miasto, port i Zatokę Gdańską.

Bazylika Mariacka - jeden z największych ceglanych kościołów na świecie

Westerplatte - miejsce pamięci

Westerplatte to półwysep u wejścia do portu gdańskiego, który zapisał się w historii jako miejsce rozpoczęcia II wojny światowej. To tutaj 1 września 1939 roku niemiecki pancernik Schleswig-Holstein otworzył ogień do polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej, rozpoczynając najkrwawszy konflikt w dziejach ludzkości.

Dziś Westerplatte jest miejscem pamięci narodowej. Znajduje się tu monumentalny pomnik Obrońców Wybrzeża, ruiny koszar, w których stacjonowała polska załoga, oraz muzeum na świeżym powietrzu, prezentujące historię bohaterskiej obrony.

Do Westerplatte można dopłynąć statkiem turystycznym z centrum Gdańska lub dojechać komunikacją miejską.

Stocznia Gdańska i Europejskie Centrum Solidarności

Stocznia Gdańska to miejsce narodzin ruchu "Solidarność" - pierwszego w bloku wschodnim niezależnego związku zawodowego, który zapoczątkował upadek komunizmu w Europie. To tutaj w sierpniu 1980 roku wybuchł strajk robotników, który doprowadził do podpisania historycznych porozumień sierpniowych.

Przed bramą stoczni stoi monumentalny Pomnik Poległych Stoczniowców, upamiętniający ofiary protestów z grudnia 1970 roku. W pobliżu znajduje się nowoczesny budynek Europejskiego Centrum Solidarności - muzeum i ośrodka edukacyjnego poświęconego historii "Solidarności" i przemianom demokratycznym w Europie Środkowo-Wschodniej.

Zwiedzanie ECS to fascynująca podróż przez najnowszą historię Polski i Europy, przedstawiona w nowoczesny, interaktywny sposób.

Europejskie Centrum Solidarności i historyczna Brama Stoczni Gdańskiej

Plaże i nadmorski charakter

Gdańsk to nie tylko zabytki i historia, ale także nadmorski kurort oferujący piękne, piaszczyste plaże. Plaża w Brzeźnie, Stogach czy Jelitkowie to doskonałe miejsca na letni wypoczynek i relaks nad morzem.

W upalne dni plaże zapełniają się turystami i mieszkańcami, a wzdłuż wybrzeża działają liczne bary, restauracje i wypożyczalnie sprzętu wodnego. Bardziej aktywni mogą spróbować windsurfingu, kitesurfingu lub żeglarstwa.

Warto też odwiedzić molo w Brzeźnie, z którego rozciąga się piękny widok na Zatokę Gdańską, a w oddali można dostrzec półwysep helski.

Kultura i rozrywka

Gdańsk to tętniące życiem miasto z bogatą ofertą kulturalną. W sezonie letnim przez miasto przewija się fala festiwali i imprez, m.in. Jarmark św. Dominika (jeden z największych w Europie kiermaszy handlowych), Festiwal Szekspirowski, czy Festiwal FETA (międzynarodowy festiwal teatrów plenerowych).

Miłośnicy sztuki powinni odwiedzić Muzeum Narodowe z kolekcją malarstwa flamandzkiego oraz słynnym obrazem "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga, a także Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia - galerię sztuki nowoczesnej w dawnych łaźniach miejskich.

Wieczorem warto zajrzeć na ulicę Piwną lub Mariacką, gdzie znajduje się wiele klimatycznych pubów, kawiarni i restauracji.

Gdańsk kulinarny

Będąc w nadmorskim mieście, koniecznie trzeba spróbować lokalnych specjałów rybnych. Tradycyjne gdańskie restauracje serwują doskonałe ryby z Bałtyku: śledzie, dorsze, flądry, przyrządzane na różne sposoby.

Charakterystycznym lokalnym przysmakiem jest złocisty likier o nazwie Goldwasser (Złota Woda) - mocny alkohol z pływającymi drobinkami 23-karatowego złota, produkowany w Gdańsku od XVI wieku.

Warto również odwiedzić historyczną Piekarnię Cukiernię Pellowski przy ul. Podwale Staromiejskie, gdzie wypieka się tradycyjny gdański chleb na zakwasie oraz słynne gdańskie pierniki.

Okolice Gdańska - Trójmiasto i nie tylko

Gdańsk wraz z sąsiadującymi Sopotem i Gdynią tworzy aglomerację zwaną Trójmiastem, którą łatwo zwiedzać dzięki szybkiej kolei miejskiej. Każde z tych miast ma swój unikalny charakter.

Sopot słynie z najdłuższego drewnianego molo w Europie (511 m) oraz tętniącej życiem ulicy Monte Cassino, zwanej "Monciakiem". To miasto jest znanym kurortem z tradycjami sięgającymi XIX wieku.

Gdynia to najmłodsze miasto Trójmiasta, z modernistyczną architekturą, portem pasażerskim oraz statkami-muzeami: "Darem Pomorza" i "Błyskawicą". Miłośnicy natury powinni odwiedzić też Kaszuby - region z malowniczymi jeziorami i wzgórzami, położony na zachód od Gdańska.

Praktyczne informacje

Najlepszą porą na odwiedzenie Gdańska jest lato (czerwiec-sierpień), kiedy pogoda sprzyja zarówno zwiedzaniu, jak i wypoczynkowi na plaży. Warto jednak pamiętać, że jest to szczyt sezonu turystycznego.

Centrum Gdańska najwygodniej zwiedzać pieszo, ale miasto ma też dobrze rozwiniętą sieć transportu publicznego (autobusy, tramwaje i SKM - Szybka Kolej Miejska), umożliwiającą łatwe przemieszczanie się między dzielnicami i sąsiednimi miastami.

Jako miasto portowe, Gdańsk oferuje także rejsy turystyczne po Zatoce Gdańskiej, które pozwalają zobaczyć miasto z innej perspektywy.

Podsumowanie

Gdańsk to miasto, które zachwyca bogactwem historii, kultury i nadmorskimi urokami. Łączy w sobie hanzeatyckie dziedzictwo z dynamicznym, współczesnym charakterem, oferując odwiedzającym niezapomniane wrażenia.

Niezależnie od tego, czy interesuje Cię architektura, historia, sztuka, czy po prostu relaks nad morzem, Gdańsk ma coś do zaoferowania każdemu podróżnikowi. To jedno z tych miejsc w Polsce, które koniecznie trzeba odwiedzić, by lepiej zrozumieć kulturę i tożsamość naszego kraju.